Tư duy phản biện (Critical Thinking) là quá trình tư duy phân tích đưa ra những đánh giá hợp lý, lập luận logic và được cân nhắc kỹ lưỡng thông qua khả năng đặt những câu hỏi như tại sao, làm thế nào, bằng cách gì, như thế nào,... về những gì được đọc, nghe, nói hoặc viết.
Tư duy phản biện được xây dựng dựa trên những lý tưởng trí tuệ phổ quát, bao gồm: sự rõ ràng, đúng đắn, chính xác, nhất quán, phù hợp, bằng chứng vững chắc, lập luận xuất sắc, sâu sắc và công bằng. Điều này đòi hỏi phải xem xét lại những yếu tố tư duy tiềm ẩn trong mọi lập luận: vấn đề, mục đích, giả định, hậu quả và ý nghĩa, hệ quy chiếu,...
Tư duy phản biện rất hữu ích trong nhiều tình huống, bao gồm đánh giá thông tin trên phương tiện truyền thông, tham gia vào cuộc thảo luận và tranh luận xây dựng, đưa ra quyết định thông minh dựa trên thông tin có sẵn và cải thiện khả năng giải quyết vấn đề.
ỨNG DỤNG CỦA TƯ DUY PHẢN BIỆN
- Xác định quan điểm chính xác: Tư duy phản biện giúp bạn phân tích thông tin một cách logic và hợp lý, từ đó nhận diện được quan điểm chính xác và có giá trị.
- Xây dựng lập luận thuyết phục: Với tư duy phản biện, bạn có khả năng xây dựng các lập luận mạch lạc, giúp truyền đạt ý kiến của mình một cách rõ ràng và thuyết phục hơn.
- Đánh giá thông tin: Kỹ năng này giúp bạn phân biệt thông tin đúng sai và đánh giá mức độ tin cậy của nguồn thông tin, giúp tránh việc lạm dụng thông tin sai lệch.
- Tham gia cuộc thảo luận hiệu quả: Tư duy phản biện giúp bạn tham gia vào cuộc thảo luận một cách linh hoạt, đồng thời cung cấp lập luận và quan điểm có ích
- Giải quyết mâu thuẫn và xung đột: Bằng cách tiếp cận vấn đề một cách có logic, tư duy phản biện giúp giải quyết mâu thuẫn một cách xây dựng và hòa bình.
- Tạo sự thấu hiểu: Tư duy phản biện giúp bạn hiểu rõ hơn quan điểm của người khác và xác định điểm chung để tạo ra sự đồng thuận.
- Xây dựng mối quan hệ mạnh mẽ: Kỹ năng tư duy phản biện giúp bạn xây dựng mối quan hệ dựa trên sự tôn trọng và sự thấu hiểu lẫn nhau.
- Tạo ra giải pháp sáng tạo: Tư duy phản biện giúp bạn tiếp cận vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau, từ đó tạo ra các giải pháp sáng tạo và thú vị.
Thằng Bờm có cái quạt mo,
Phú ông xin đổi ba bò, chín trâu.
Bờm rằng: Bờm chẳng lấy trâu,
Phú ông xin đổi một xâu cá mè.
Bờm rằng: Bờm chẳng lấy mè,
Phú ông xin đổi một bè gỗ lim.
Bờm rằng: Bờm chẳng lấy lim,
Phú ông xin đổi con chim đồi mồi.
Bờm rằng: Bờm chẳng lấy mồi,
Phú ông xin đổi nắm xôi, Bờm cười.
Nghệ thuật đàm phán đời đầu: Lợi ích chưa chắc quan trọng, quan trọng là thứ đối phương muốn.
Trong câu chuyện này, phú ông đã dùng những quyền lợi, đổi lấy thứ mình muốn. Chúng ta sống cũng vậy, hàng ngày phải đối diện với rất nhiều cuộc đàm phán trong đời, từ lớn đến nhỏ. Thật thà thường thua thiệt, nhún nhường chỉ thiệt thân. Học đàm phán để đòi hỏi nhiều hơn những thứ mình muốn.
Người do Thái bẩm sinh là bậc thầy đàm phán, họ coi đàm phán là một trò chơi có luật lệ, do đó, họ chơi theo luật, họ tin vào sự công tâm. Sự thông minh và cơ trí của người do thái nhất là nghệ thuật thuyết phục của họ có thể nói là hàng đầu.
Những nguyên tắc khi đàm phán mà họ thường sử dụng:
1. Chưa chuẩn bị đầy đủ thì không lên bàn đàm phán
2. Làm sao để cả hai cùng thắng, nếu chỉ nghĩ đến mình thì sẽ khiến cuộc đàm phán đi vào ngõ cụt.
3. Giữ bí mật dần lộ sự sắc sảo: Giữ bí mật của mình có thể làm cho đối tác không thể chuẩn bị chu toàn. Dần lộ sự sắc sảo sẽ làm cho đối tác chấp nhận ý kiến.
4. Là người lý trí trên bàn đàm phán: Đối với những thứ mình thích thì chỉ cần thể hiện thái độ, không được để lộ ý đồ sẽ dành bằng được.
5. Kiểm soát được mức độ, sức ép gây ra cho đối phương
6. Tìm cách khiến cho đối phương phá vỡ bế tắc, để họ phải trả giá bằng hi sinh lợi ích
7. Xác định thời gian kết thúc đàm phán khiến cho đối phương cảm giác có sự đe dọa
MUỐN HỌC ĐÀM PHÁN, HÃY HỌC
NGƯỜI DO THÁI
ÁP DỤNG THÀNH CÔNG KỸ THUẬT THUYẾT PHỤC CỦA NGƯỜI DO THÁI, TRỞ THÀNH
BẬC THẦY ĐÀM PHÁN
BẢN ĐỒ VỀ DÒNG TIỀN
I DON'T AGREE - Chấp nhận khác biệt, phản biện hiệu quả, tranh luận thành công
Đôi bên cùng có lợi: Xây dựng lòng tin, đạt được lợi ích, giải quyết xung đột
KỸ NĂNG PHẢN BIỆN